Hout en kalkhennep als aanvulling op hergebruikt betoncasco

Beeld: Studio Janus

Het hergebruikte betonnen casco van het duurzame Huis van de Gemeente Voorst wordt aangevuld met een nieuwe, gelamineerde houtconstructie. Deze nieuwbouw verrijst op de locatie van het voormalige entreeplein en huisvest de nieuwe publiekshal en raadzaal.

De Twee Snoeken verzorgt het exterieur- en interieurontwerp, het projectmanagement en de technische uitwerking voor het vernieuwde gebouw, dat conform de wens van de gemeente Voorst energieneutraal wordt. Het bestaande gebouw is begin jaren ’80 gerealiseerd en voldeed inmiddels niet meer aan de huidige duurzaamheids- en comforteisen. De gemeente vroeg het architectenbureau dan ook om een nieuw, aantrekkelijk en uniek gemeentehuis te ontwerpen. Een gebouw dat niet zomaar een willekeurig kantoor, maar écht een Huis van de gemeente is. Omdat het oude gemeentehuis wel een goede, constructieve structuur had, is besloten deze betonnen constructie te handhaven. Verder wordt het gebouw helemaal gestript tot het casco en opnieuw opgebouwd.

Projectarchitect Joost Roefs legt uit dat de functies wederom zullen worden ondergebracht in de heldere bestaande betonconstructie. In het nieuwe ontwerp wordt dan ook voortgeborduurd op deze mooie, heldere structuur. Er worden in elk geval geen functies achter een gevel ‘verborgen’. Integendeel, het gebruik van het gemeentehuis moet juist waarneembaar zijn. Zo zijn alle publieksfuncties, de raadzaal en het bestuurscentrum op de begane grond geclusterd en wordt de raadzaal opgebouwd in een markante houtconstructie op het voormalige entreeplein.

Met de nieuwe, gelamineerde houtconstructie wordt er voortgeborduurd op de bestaande betonstructuur. Binnenin het gemeentehuis wordt direct duidelijk welke onderdelen tot de oorspronkelijke constructie behoren en welke nieuw zijn. De bestaande constructie wordt nog meer dan vroeger in het zicht gebracht en de nieuwe indeling wordt volledig afgestemd op de constructielijnen. Aan de binnenzijde wordt de betonstructuur van kolommen en balken in het zicht gelaten en tekent het zich af in met name de wat grotere ruimtes. Door de opdeling in vele kleine kamers was de helderheid van die structuur echter niet afleesbaar. Dankzij het naar voren steken van de stabiliteitsschijven is deze structuur aan de buitenzijde nu wel goed te herkennen. Deze schijven zorgen in een consistent ritme voor ordening van de gevel en schaalverkleining van het gebouw.

Nadat het gebouw tot op het betoncasco is gestript, wordt met biobased materialen het complex opnieuw opgebouwd. Joost Roefs: “We hebben ernaar gestreefd om zoveel mogelijk materialen toe te passen die bij de productie ervan CO2 hebben opgevangen in plaats van hebben uitgestoten. Daarom is onder andere de nieuwe constructie geheel van hout gemaakt. De houtconstructie, gebouwd door De Groot Vroomshoop Groep, zal samen met het betonnen casco een compact, duurzaam en circulair gemeentehuis gaan vormen.”

In het Huis van de gemeente Voorst wordt daarom op grote schaal gebruik gemaakt van hennephout. De gevels van het nieuwe gemeentehuis worden namelijk opgetrokken uit kalkhennep: een mix van kalk uit België en hennephout uit Groningen. De meeste CO2 is op het moment van bouwen vastgelegd in het geoogste hennephout uit Groningen. Dit snelgroeiende gewas schiet in slechts enkele maanden hoog de lucht in en behoeft geen pesticiden. Het hennephout verbetert de biodiversiteit en is goed voor de structuur van de bodem. Het wordt dan ook ingezet als bodemverbeteraar. “De hennepvelden leggen in een paar maanden meer CO2 vast dan bomen kunnen absorberen. De nagroeibare hennep kan in gehakselde vorm, door de kleefkracht van de hydraulische kalk, gemengd met water, worden geupcycled tot bouwmateriaal,” vertelt Joost Roefs.

Kalkhennep is geen regulier bouwmateriaal en is in deze omvang nog niet eerder in Nederland toegepast. Dit materiaal is een goede thermische isolator, levert een dynamische thermische prestatie en werkt energiebesparend. Het materiaal geeft lage ‘embodied energy’. Dat wil zeggen dat er weinig energie nodig is om het te maken en toe te passen. Kalkhennep heeft een hoge warmtecapaciteit en warmt traag op. Het geeft de draagconstructie een gelijkmatig omhulsel (envelop) met een hoge isolatiewaarde, wat bijdraagt aan een laag energieverbruik. Kalkhennep is dampopen (ademend) en is hiermee een efficiënte vochtregulator. Dankzij het vochttransport isoleert het materiaal beter wanneer het koud is. De vochtregulerende werking draagt bij aan een comfortabel en gezond binnenklimaat.

Joost Roefs: “Dankzij deze grootschalige toepassing van deze verschillende soorten hout wordt er een comfortabel, biobased gemeentehuis gerealiseerd en worden de duurzaamheidsambities van de gemeente Voorst werkelijkheid!”

Bekijk hier de video over het project.

Duurzaam houtgebruik staat centraal tijdens HOUTBOUW.